رشته هوشبری، شاخه ای از علوم پیراپزشکی است که دانش آموختگان آن ضمن آشنایی با تجهیزات و امکانات، اصول و روش های مختلف بیهوشی ، توانمندی و مهارتهای ارائه خدمات مراقبتی به بیماران تحت بیهوشی و بیحسی ناحیه ای در مراحل قبل، طی و بعد از بیهوشی و ارائه خدمات مراقبتی در واحدهای کنترل درد حاد و مزمن، فوریت های پزشکی و وضعیت بحرانی را کسب می نمایند و خدمات خود را در اختیار جامعه قرار می دهند.
تاریخچه و سیر تکامل دوره در جهان و ایران:
از حدود 150سال پیش در دانشگاه های آمریکا، کانادا، و انگلستان، پرستاران بیهوشی با گذرانیدن دوره دو ساله پس از کسب مدرک لیسانس پرستاری نسبت به ارائه خدمات بیهوشی در مراکز درمانی به خدمات اهتمام داشتند. از سال1960 میلادی نیز متعاقب احساس نیاز به حضور افراد حرفه ای در زمیته ی ارائه خدمات هوشبری، دوره های جدید آموزشی جهت تربیت نیروی غیرپزشک به عنوان دستیار بیهوشیآغاز گردید و تاکنون ادامه دارد.
در حال حاضر دوره های آموزشی هوشبری در زمینه خدمات پیراپزشکی در بسیاری از دانشگاه ها در کشورهای مختلف از جمله در آمریکا ، انگلستان، استرالیا، هندو... نسبت به تربیت دانشجو اقدام می کنند. دوره های آموزشی یک و دو ساله به منظور تربیت تکنسین بیهوشی و دوره های طولانی تر برای تربیت کارشناس بیهوشی در برخی از دانشگاه ها وجود دارد.
در کشور ایران ، رشته آموزشی هوشبری در مقطع کاردانی در سال1354 در شهرهای تبریز و تهران تأسیس و نسبت به پذیرش دانشجو به صورت غیرمتمرکز اقدام شد. پس از انقلاب فرهنگی در سال1361، پذیرش دانشجو از طریق کنکور سراسری در سال1362 و تحت عنوان کاردان هوشبری انجام پذیرفت. با توجه به پیشرفت های دانش بیهوشی و توسعه تجهیزات و فن آوری مربوط و به منظور ارتقاء توانایی های دانش آموختگان رشته کاردانی هوشبری، ضرورت تربیت دانشجو در مقطع کارشناسی ناپیوسته احساس گردید. و برنامه آموزشی " دوره کارشاسی ناپیوسته هوشبری" در سال1385 تهیه و تدوین شد. در همان سال نیز بنا به درخواست وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ، برنامه آموزشی " دوره کارشناسی پیوسته" تدوین گردید. آخرین دوره ی پذیرش دانشجوی کاردانی هوشبری در سال1385 انجام شد و متعاقب آن پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته در دانشکده های پیراپزشکی و چند دانشکده پرستاری و پزشکی در سراسر کشور آغاز گردید. در سال1396، شصت مرکز آموزشی نسبت به تربیت دانشجو در این مقاطع آموزشی مبادرت می نمایند.
جایگاه شغلی دانش آموختگان
دانش آموختگان این دوره می توانند در مراکز زیر انجام وظیفه نمایند:
در بیمارستان های آموزشی، پژوهشی و درمانی، دولتی و خصوصی و کلینیک های روزانه تحت نظارت مستقیم پزشک متخصص بیهوشی ایفای نقش نمایند.
دورنما (چشم انداز)
با توجه به توسعه و گسترش دامنه ی علوم مربوط به بیهوشی، دانش آموختگان این رشته در ده سال آینده با تاکید بر یادگیری فعال، نوآوری، کسب اطلاعات و مهارت های مرتبط جدید، مراقبت از بیماران را به نحو مطلوب با رعایت استانداردهای مراقبتی ارائه خواهند داد.
رسالت(ماموریت)
رسالت این دوره تربیت نیروهای آگاه به مسائل علمی روز، توانمند، مسئولیت پذیر و حساس به سلامت افراد جامعه با ارائه ی مراقبت مطلوب و اثربخش در بیماران تحت بیهوشی عمومی و ناحیه ای در مراحل قبل، طی و بعد از آن ، سرویس کنترل درد حاد و حضور موثر در تیم احیای قلبی، ریوی و مغزی می باشد.
